Thijs van Delden bouldert 8b+ of toch niet?

Ik zit met een brok in mijn keel. Via whatsapp heb ik contact met sleutelfiguren uit de Nederlandse klimscene. Ze hebben zojuist een video gezien van Thijs van Delden uit Amersfoort die in Fontainebleau ‘Jour de Chasse’ 8b enMécanique Élémentaire’ 8b+ klimt. Een prestatie van wereldformaat, zeker voor een 19-jarige. Ik ken Thijs goed. Ik ken niemand die zo fanatiek en gedisciplineerd is als hij. Eén van de beste boulderaars van Nederland… Maar nu moet ik hem bellen met slecht nieuws.

Thijs klom de twee boulders rond de jaarwisseling. Bij het uitwerken van de boulders, die dezelfde start delen, zocht hij de meest comfortabele manier om te starten. Voor zijn beklimmingen koos hij een methode die drie Japanse herhalers ook gebruikt hebben. Deze oplossing wijkt af van die van de andere beklimmers en wordt nu door meerdere mensen ‘afgekeurd’. Een video van een Japanse beklimmer, waarvan Thijs de startmethode kopieerde, is plotsklaps van de website bleau.info verdwenen. Bleau.info is hét online archief van boulders in Fontainebleau.

Dit had een artikel moeten worden over de vijfde 8b+ klimmer van Nederland. De jongste ook. Maar het pakte anders uit. Het is een interview geworden over fanatiek trainen, klimethiek en de vraag of je voor jezelf bouldert of voor anderen. Met reacties van Bleausard Sebastién Frigault uit Frankrijk, 9a boulderaar Ryohei Kameyama uit Japan en meervoudig Europees Kampioen Jan Hojer uit Duitsland.

De video van Thijs

We gaan eerst even terug in de tijd. In 2017 klom je als 16-jarige met Opium je eerste 8a boulder. Je bent nu net 19. Wat is er in de tussentijd gebeurd op persoonlijk en sportief vlak?
Veel. Nadat ik Opium klom ben ik gestopt met wedstrijdklimmen. Ik kon mijn draai daar niet in vinden. Ik koos er voor om me te richten op het buiten boulderen.
Ik heb nog twee jaar op de middelbare school gezeten. Ik ben geslaagd en heb een tussenjaar genomen waarin ik zoveel mogelijk buiten heb geboulderd. Ik heb meerdere 8a’s en 7c’s kunnen klimmen. Maar ook heel veel makkelijkere boulders geklommen die ik heel mooi vind. L’Angle Ben’s bijvoorbeeld, een pittige 7a+ kant… Er zijn 7c’s waar ik minder moeite mee heb gehad.

Helaas ben ik ook veel geblesseerd geweest. Die blessure’s hebben me aardig in de weg gezeten. Ik heb tussen de blessures door moeten klimmen. Ik heb de neiging om iets te hard te trainen. Het is me niet snel genoeg. Ik probeer 18 uur per week te trainen, vier tot vijf keer per week. Drie keer per week boulderen en twee keer per week oefeningen doen.

Kracht is mijn sterke punt, maar bewegingstalent mis ik wel een beetje. Ik probeerde me de afgelopen jaren te focussen op veel klimbewegingen maken in de wand. Door de blessures van afgelopen jaren kon ik in sommige periodes echter niet klimmen en was ik alsnog aangewezen op krachttraining. Daarom ben ik nu misschien relatief sterk voor het niveau wat ik klim. In het laatste halfjaar heb ik geprobeerd de kracht die ik heb te vertalen naar beter klimmen.

In de afgelopen jaren heb ik ook andere interesses gekregen. Ik ben bijvoorbeeld fanatiek online gaan schaken. Dat heb ik in mijn tussenjaar soms wel 12 uur in de week gedaan. Dit heeft mijn fanatisme in het boulderen ook iets getemperd, waardoor ik uiteindelijk misschien beter ben gaan klimmen. De druk was er iets meer af.

Na de zomer ben ik psychologie gaan studeren. Ik heb mezelf voorgenomen om me daarop te focussen en minder naar Fontainebleau te gaan. Maar Max Deelen zei: “Gast . Je moet juist harder studeren zodat je vaker naar Bleau kan.” Dus dat is nu mijn tactiek.

Max Deelen zei: “Gast . Je moet juist harder studeren zodat je vaker naar Bleau kan.” Dus dat is nu mijn tactiek.

Opium, je eerste 8a, zit op hetzelfde blok als je laatste twee grote projecten, Jour de Chasse en Mécanique Élémentaire. Is dat toeval?
Nee, dat is geen toeval. Dit is mijn blok van mijlpalen. Dit is het blok waarop ik telkens mijn grenzen heb verlegd. Esthetisch gezien is het niet het mooiste blok van het bos, maar het ligt mooi op een heuvel en het is er vaak rustig. Ik liet me er vaak afdroppen door anderen en dan kon ik heerlijk in mijn eentje in de boulders werken. Een fijne plek om te zijn. Alle boulders op het blok bestaan uit relatief verre passen op goede grepen. Het komt aan op kracht en lichaamsspanning.

Nadat ik Opium (8a) had gedaan dacht ik meteen: Nu wil ik 8b boulderen. De boulder direct naast Opium is Narcotic Direct, destijds een 8b. Dat werd mijn volgende project. De stap van 8a naar 8b was alleen veel groter dan ik had verwacht; Ik was kansloos in Narcotic Direct. Anderhalf jaar later kwam ik terug en kwam ik er achter dat deze boulder me eigenlijk wel lag.

In die 1,5 jaar heb ik veel buiten geboulderd om bewegingen te leren. Niet perse in moeilijke boulders. Mijn doel was om meer ervaring te krijgen in het buiten boulderen en de technische bewegingen in de rots beter te begrijpen. Binnen ben ik specifieker gaan trainen in hetgeen waar ik goed in ben: Boulderen op grepen die relatief goed zijn maar ver uit elkaar zitten en waarbij het aankomt op kracht. Dit zorgde ervoor dat Narcotic een stuk bereikbaarder werd.

Toen ik terug kwam voor Narcotic was er inmiddels een andere methode voor de boulder gevonden, waardoor hij afgewaardeerd was naar 8a+. Ik heb hem met deze nieuwe methode in mijn eerste serieuze poging geklommen en denk dat het een makkelijke 8a+ is. Hierna ben ik direct in Jour de Chasse gestapt, de volgende boulder op het blok. Hiervan had ik meteen het gevoel dat ik hem kon.

Twee weken later kwam ik terug voor een weekje Fontainebleau en ben ik Jour de Chasse en Mécanique Élémentaire gaan proberen. Beide klom ik in die week. De moeilijkste pas in de boulders was voor mij in een hoge hak hangen bij de start. Die hak is een trucje wat je onder de knie moet krijgen. Ik ben er zo’n drie uur mee bezig geweest om de positie van mijn hak goed te krijgen. Ik weet niet precies hoe vaak ik met mijn rug op de crashpads ben gevallen en er vanaf ben gerolt, maar aardig vaak.

Een blok vol achten in Recloses
In Recloses liggen maar weinig boulderblokken. Het favoriete blok van Thijs, vol achten, is desondanks één van de bekendste blokken in Fontainebleau.
Op siked is te lezen dat onze Fontainebleau expert Bart van Raaij dit blok in zijn top 10 heeft staan van blokken die gered moeten worden als Fontainebleau ’ten onder gaat’.
Deze boulders zijn er op het blok te vinden:
Opium 8a
Narcotic 8a+ (8b)
Narcotic direct 8a+
Jour de Chasse 8b+ (8b)
Mécanique Élémentaire 8b+

Wat motiveert je om 8b te boulderen? Het klinkt als een behoorlijke opgave om voltijd te studeren, 18 uur in de week te trainen en ook nog tijd vrij te maken om buiten te kunnen boulderen?
Het meest motiverende aan klimmen is voor mij om progressie te maken en die te meten. Je kunt goed merken of je vooruit bent gegaan of niet. Met hangtraining met extra gewicht kun je na een aantal weken zien of je met extra gewicht kunt hangen. Dan weet je meteen, ik ben sterker geworden en heb progressie gemaakt.
Het mooie aan de boulders buiten is dat ze altijd hetzelfde zijn. Dit maakt, los van de weersomstandigheden, dat je bij het buiten boulderen ook snel merkt of je beter bent geworden.

Het mooie aan de boulders buiten is dat ze altijd hetzelfde zijn.

Klimmen lijkt me juist een sport die, in tegenstelling tot andere sporten slecht meetbaar is. Als je voor atletiek kiest dan staat er bij iedere training een tijd op een stopwatch of een afstand op een scherm. Dat lijkt me veel meetbaarder?
Dat is waar. En ik denk dat ik ook in andere sporten die goed meetbaar zijn fanatiek had kunnen worden. Maar de bewegingen, de vele variabelen in het klimmen, de creativiteit en de verschillende kwaliteiten die je moet hebben om goed te kunnen klimmen zorgen voor mijn liefde voor de klimsport. De bijkomstige meetbaarheid zorgt voor mijn motivatie. Dat zijn in mijn ogen twee verschillende dingen.

Het meten van je prestaties zorgt voor je motivatie, maar je wilt je niet meer meten met anderen?
Als ik mezelf aan anderen meet dan gaat dat gepaard met gedachten over wat anderen van mij vinden. Ik heb dan het gevoel dat ik mijzelf aan de anderen moet bewijzen. Als ik meedoe aan een wedstrijd ervaar ik de druk om aan anderen te laten zien wat ik kan. Daardoor presteer ik minder goed.

Als ik mezelf aan anderen meet dan gaat dat gepaard met gedachten over wat anderen van mij vinden.

Wat zijn je doelen voor de toekomst in het boulderen?
Ik wil graag meer 8b’s klimmen. Gourmandise 8b is een project van vroeger waarvan ik nu denk dat ik hem kan. L’ Angle Parfait 7b staat ook op mijn todo-lijst. Dat is voor mij één van de moeilijkste 7b’s in Bleau.
Ik wil gewoon graag klassiekers klimmen. Mooie lijnen. En het is vet als ze hard zijn, want dan wordt het echt een uitdaging.
Los van de specifieke boulders hoop ik in de toekomst nog beter in staat te zijn om mijn kracht te vertalen naar beter klimmen in de rots. Dat blijft voor mij de grootste uitdaging.

Zit er nog een eindgrens aan je doelen van steeds meer progressie maken?
Ik heb altijd gedacht dat ik niet moeilijker zou kunnen klimmen dan dat ik nu doe. Daarin heb ik mezelf misschien een beetje onderschat. Ik heb nu weer een nieuwe grens gesteld in mijn achterhoofd, maar wie weet ga ik die in de toekomst ook weer verleggen… Ik zou heel graag ooit een 8c willen boulderen.

Je prestaties blijven onder de radar. Je post af en toe een foto op je instagram account, maar je hebt geen online ticklists op 8a.nu of bleau.info die door de (internationale) klimwereld nauwlettend in de gaten worden gehouden. Is dat bewust?
Ik zet af en toe wel eens iets over een beklimming op mijn instagram account, omdat ik dan blij ben en die vreugde wil delen. En ook omdat dat goed is voor Scarpa, mijn sponsor. Maar wanneer ik mijn prestaties in een ranglijst ga zetten die wordt vergeleken met andere mensen dan voelt het weer alsof ik rekening moet houden met anderen. Dat werkt niet voor me.

Op 8a.nu worden scores gegeven op basis van je prestaties, maar op bleau.info is dat niet zo. Je houdt gewoon lijstje bij van wat je hebt geklommen en wat je nog wilt doen. Dat kun je zelfs verbergen voor anderen…
Haha. Misschien heb ik ook wel een verborgen account op bleau.info waarop ik mijn boulders bijhoud… Laat ik het zo zeggen… Een scorekaart voor mezelf hebben vind ik super leuk. Een scorekaart die iedereen kan zien, daar wordt ik bang van.
Een onderliggend gevoel is misschien ook wel dat ik zelf niet tevreden ben met de boulders die ik tot nu toe heb geklommen en mezelf daarin enigszins teleurstel. Als andere mensen hier inzicht in zouden hebben dan zou ik die teleurstelling nog sterker voelen.

Een scorekaart die iedereen kan zien, daar wordt ik bang van.

Je bent teleurgesteld omdat je vindt dat je in de afgelopen jaren niet hard genoeg hebt geboulderd?
Ik heb in de afgelopen jaren door het klimmen geleerd dat verwachtingen er zijn om bij te stellen. Soms heb je grootste plannen, maar dan komt er iets tussen waardoor je je doelen niet kunt halen. Blessure’s, studie, andere issues. Ik vind het lastig om te bedenken dat ik echt mijn best heb gedaan, maar dat er soms ook andere factoren zijn die invloed hebben op mijn prestaties. Daardoor ontstaat er soms ongenoegen over wat ik heb gedaan… of eigenlijk wat ik nog niet heb gedaan.
Maar er zijn ook momenten dat ik heel trots ben op wat ik heb gedaan. Dat is als ik een moeilijke boulder heb geklommen. De teleurstelling is weg als ik mijn verwachtingen heb overtroffen en ik bovenop een boulderblok sta.

De teleurstelling is weg als ik mijn verwachtingen heb overtroffen en ik bovenop een boulderblok sta.

Stel. Je had openbare profielen op bleau.info en 8a.nu. Had je dan met de kennis van nu je beklimmingen van Jour de Chasse en Mécanique Élémentaire gelogd?
Nee. Ik had ze niet voor andere mensen gelogd. Ik snap dat er mensen zijn die vinden dat ik de boulders niet geklommen heb. Maar ik zou deze beklimmingen wel voor mijzelf loggen en op ‘verborgen’ zetten. Omdat ik het gevoel heb dat ik de boulders wel geklommen heb.

Jour de Chasse en Mécanique Élémentaire hebben dezelfde start. Deze start staat in de topo’s en online omschreven als een zitstart. Waarom heb je voor de Japanse startmethode gekozen (met gebruik van een blok aan de linkerkant) en niet voor een zitstart recht onder de startgrepen?
Het was de manier die mij het beste lag. Natuurlijk heb ik wel nagedacht over de startpositie. Is dit ook een juiste manier om te starten? Maar er staan meerdere video’s online van Japanners die hem zo klimmen, zonder commentaar hierop. Eén van deze video’s stond ook op bleau.info, daar heb ik mijn methode vandaan gehaald. Deze video is na mijn beklimmingen van bleau.info verwijderd. Achteraf ben ik daardoor op het verkeerde been gezet.
Ik heb beide versies van de start geprobeerd en had met mijn methode niet het gevoel dat ik de boulder makkelijker maakte.


De verschillende startmethodes voor Jour de Chasse en Mécanique Élémentaire

Japanse start

Originele zitstart


In 2011 verscheen de video ‘Swiss account’ online van een aantal Amerikanen die in Zwitserland hurkend in boulders met een zitstart stapten. De zitstart was bij een aantal boulders één van de passen die de graad bepaalde. De Amerikaanse start maakte de boulders makkelijker. Als toekomstige beklimmers het voorbeeld van deze video volgen dan worden deze boulders waarschijnlijk afgewaardeerd.
Jij hebt een video online gezet met de namen van de boulders in de titel en ook een soort ‘American sitstart’ gedaan. Jour de Chasse en Mécanique Élémentaire zouden hierdoor voorgoed anders geklommen kunnen worden. Misschien afgewaardeerd worden. Hoe kijk jij daar tegenaan?
Ik vind het echt belangrijk dat ik begin waar de boulder begint en eindig waar de boulder eindigt. Ik hecht echt waarde aan de ethiek van het boulderen…

Maar de start van de boulder is een zitstart. Bij een zitstart komt je kont als laatste van de mat af.
En met de kennis van nu had ik dat ook zeker gedaan. Alleen met wat ik toen wist, was de ‘Japanse start’ voor mij ook een geldige methode.
Het is nooit mijn intentie geweest om de boulder te schaden. Ik hecht echt waarde aan de ethiek van het boulderen. In een sterke poging om Mécanique Élémentaire te klimmen raakte mijn voet de boom bij de bekende uitzwaai pas die ook in Opium zit (dab). Ik ben meteen uitgestapt omdat ik dat niet als geldige poging zag.

In een poging om Mécanique Élémentaire te klimmen raakte mijn voet de boom bij de bekende uitzwaai pas die ook in Opium zit. Ik ben meteen uitgestapt omdat ik dat niet als geldige poging zag.

Toch ben je nu onderdeel van een ethische discussie
Ja, het is een lastige kwestie. Daarom heb ik ook een beschrijving onder mijn video gezet waarin ik aangeef dat mijn startmethode ter discussie staat.

Je zegt dat je niet voor anderen klimt maar toch zet je een video online. Waarom?
Ik ben geen fan van filmen. Als er een camera draait dan klim ik meteen weer met het idee dat ik iets aan het bewijzen ben.
De reden dat ik mijn beklimmingen heb gefilmd is omdat er laatst ophef was over de Zweedse klimmer Said Belhaj. Said claimt Action Directe 9a te hebben geklommen, een historische route in de Frankenjura. Maar omdat er geen bewijsmateriaal is, en ook geen zekeraar die zijn prestatie kan beamen wordt zijn prestatie in twijfel getrokken.

Ik dacht: Als ik Jour de Chasse en Mécanique Élémentaire klim dan zijn er misschien ook mensen die gaan twijfelen aan mijn prestatie. Toen ik Opium 8a klom waren er meerdere mensen die zich afvroegen of ik die als 16-jarige wel echt had geklommen. Dat heeft me toen heel erg gekwetst, dat er mensen waren die dachten dat ik niet eerlijk zou zijn.

Ik heb de video gemaakt uit zelfbescherming, eigenlijk om de discussie die er nu is te voorkomen… Ik had een camera. Ik had getuigen. Ik dacht dat ik goed zat. Ik vind het heel erg jammer dat de situatie nu zo is en dat had ik heel graag voorkomen.

Maar goed, daarnaast zet ik die video natuurlijk ook online omdat ik super blij ben met mijn prestatie.

Toen ik Opium 8a klom waren er meerdere mensen die zich afvroegen of ik die als 16-jarige wel echt had geklommen. Dat heeft me toen heel erg gekwetst, dat er mensen waren die dachten dat ik niet eerlijk zou zijn.

Hoeveel klimmers hebben Mécanique Élémentaire als ‘geklommen’ gelogd op bleau.info?
Dat weet ik niet… geen flauw idee.

Dat zijn er nu 13. Hoeveel daarvan zullen jouw beklimmingen als geldig beoordelen, na het zien van jouw video?
Moeilijk om te zeggen. Maar ik mag hopen dat in ieder geval de drie Japanners die Mécanique Élémentaire op dezelfde manier hebben geklommen vinden dat ik hem heb gedaan.

Maar bizar toch… Er staat een video op een YouTube waarin de Japanner Ryohei Kameyama net zo start als ik. Dat is één van de beste boulderaars van de wereld. Die kerel heeft meerdere 8c’s geboulderd. Deze video is bijna 100.000 keer bekeken. De comments eronder staan vol met Franse loftuitingen. Mijn video komt online, wordt een paar honderd keer bekeken en opeens wordt dezelfde startmethode in twijfel getrokken…

Toen je Opium 8a klom was het nieuws dat je als één van de jongste Nederlanders 8a boulderde. Nu had het nieuws kunnen zijn dat je de jongste Nederlander bent die harder dan 8b bouldert. Je had de vijfde 8b+ boulderaar van Nederland kunnen zijn. Dat kunnen we nu niet als nieuwsfeit melden. Doet dat geen pijn?
Ik snap de discussie. Maar ik zou het zonde vinden als dit er voor zorgt dat mensen niet zien wat ik er voor over heb gehad om deze boulders te klimmen. Ik wil ook niet dat ze denken dat ik bewust heb valsgespeeld of heb ‘afgestoken’ om de boulder makkelijker te maken. Het is nooit mijn intentie geweest om voordeel te hebben ten opzichte van anderen.
Besef wel. Ik heb de afgelopen tijd als een malloot lopen rekken, ik kan mijn been in mijn oksel leggen. Ik kan de spagaat. Alles om die hak makkelijk te kunnen leggen bij de start.

Ik ben er natuurlijk van op de hoogte dat weinig mensen van mijn leeftijd op dit niveau boulderen, maar ik was daar tijdens het trainen helemaal niet mee bezig. Ik wilde gewoon die boulders klimmen. Het interesseert me niet of ik de 14e beklimmer ben, de jongste of de zoveelste Nederlander. Ik kreeg eigenlijk pas door dat het een nieuwswaardige prestatie was toen de ophef ontstond.

Ik wilde gewoon die boulders klimmen. Het interesseert me niet of ik de 14e beklimmer ben, de jongste of de zoveelste Nederlander.

Max Deelen nu de 5e 8b+ en 3e 8c boulderaar van Nederland
Tijdens het schrijven van dit artikel had de 21-jarige Max Deelen uit Utrecht een droomweek in Fontainebleau. Hoogtepunt was een beklimming van één van de moeilijkste boulders uit het bos: The Big Island 8c. Daarnaast wist hij nog een 8b+, twee 8b’s en vier 8a’s te boulderen. Bekijk zijn video van de beklimmingen hier.
Max is de vijfde Nederlander die 8b+ heeft geboulderd, naast Sebastian Spauwen, Jorg Verhoeven, Michiel Nieuwenhuijsen en Tim Reuser.
Er zijn nu drie Nederlanders die 8c hebben geboulderd:
Michiel Nieuwenhuijsen klom in 2015 The Big Island 8c en klom begin januari, in Zwitserland, met The Story of Two Worlds zijn tweede 8c.
Jorg Verhoeven klom in 2015 The Wheel of Life 8c in Australië. Omdat deze boulder meer dan 60 bewegingen heeft wordt hier ook een routewaardering van 9a aan gegeven.
Max Deelen is de derde Nederlander met een 8c op zijn naam. De tweede Nederlander die The Big Island 8c weet te klimmen.

Ga je nog een keer terug voor de zitstart?
Sja… dat weet ik niet.

Is er in de afgelopen dagen een moment geweest waarop je dacht: Fuck it. Ik ga terug naar het blok en laat ze allemaal zien dat deze discussie nergens voor nodig is, ik klim ze opnieuw met die originele zitstart.
Zeker. Ik weet gewoon dat ik de andere startmethode ook kan, ik heb die ook geprobeerd. Maar dan ga ik tegen mijn eigen principes in. Dan ga ik toch boulders klimmen omdat anderen dat van me verwachten. En hoe lekker klim je met die intentie in je hoofd?
Ik heb deze boulders voor mezelf geklommen en het gevoel dat ik de boulders niet tekort heb gedaan of iets van de waardering heb afgesnoept. Daarom zou het gek voelen om de boulders nog een keer te klimmen.

Toch zullen er altijd klimmers zijn die vinden dat je de boulders tekort hebt gedaan. Die zullen beweren dat je de boulders met deze startmethode niet hebt geklommen.
Ja, dat begrijp en ik vind het goed dat mensen hiermee bezig zijn. Als die video niet op bleau.info had gestaan dan was ik waarschijnlijk ook niet op deze manier gestart.

Het is zoals het is. Ik heb gehandeld met de informatie die ik toen had. Ik heb hem geklommen op een manier die nu waarschijnlijk niet meer als een goede manier wordt gezien. Ik denk niet dat mijn methode het veel makkelijker heeft gemaakt. Daarom ben blij met mijn prestatie. Ik heb iets gedaan wat ik eerst onmogelijk achtte.

Reacties van internationale topklimmers

Eerste beklimmer Mécanique Élémentaire 8b+.

Sébastian Frigault

How did you start Mécanique Élémentaire and do you think Thijs and the Japanese climbers can claim ascends with their starting method?

I did the sitstart like Kevin Lopata does in his video. It means you have to lift your body and then, without a foot, you have to put your left foot up and then do the next move. For me, lift your body and put your left foot up is the first move of the boulder.
What they do, it is not a proper sitstart. The sitstart from the hole is obvious. For me, their start is a crouching start. But, they look so strong, that, maybe, if they do the original start, it will take them just half an hour more to get it done…

I am not the one to say that they did or did not do my boulder. I am just saying they don’t do the sitstart like I proposed. I think a certain boulder can only be climbed and claimed in the way it was opened during the first ascent. I think when your mediatize what you did, and when you represent the ‘star climbers’ you have to be blameless.

Heeft meerdere 8c’s, 8c+’en en een 9a boulder geklommen. Herhaler van Jour de Chasse en Mécanique Élémentaire met ‘Japanse zitstart’.

Ryohei Kameyama

You use another startmethod then other repeaters of Mécanique Élémentaire and Jour de Chasse. Why did you choose this method and do you think it is easier then the original sitstart?

I tried both start methods. I think the sitstart method as in the video of Kevin Lopata is a little more difficult then my method, but both use the same start holds. In my opinion (and many other Japanese climbers), I always think it’s okay if we start from the same startholds.

I don’t think it makes much difference in the grade. My personal suggested grade for Mécanique Élémentaire on bleau.info is 8b.

Eerste beklimmer van Jour de Chasse (8b/8b+). Meervoudig Europees Kampioen Boulderen.

Jan Hojer

How did you start Jour de Chasse and why didn’t you use the heelhook (video)? What is you opinion on the Japanese sitstart method of Jour de Chasse and Mecanicue Elementaire?

When I did the first ascend I did a sitstart but I didn’t see the possibility for a heelhook.

Climbing Ethics vary from country to country. But in Fontainebleau a sitstart is still a sitstart.

In this video of Guillaume doing the start of Jour de Chasse you can see what I think is a proper sitstart with the heelhook.

Wat is jouw mening?

Laat het weten in deze forum discussie of reageer onder dit artikel.

Om te kunnen reageren op artikelen en ons forum moet je je registreren via het forum. Dit kan ook met behulp van Facebook.