De lijst van Bart van Raaij
We besloten al snel dat Fontainebleau (aka Bleau of Font) een prominente plek moest innemen op deklim.site. Bleau is misschien wel ’s werelds mooiste bouldergebied en ligt op 5,5 uur rijden van Utrecht. Voor veel boulderaars is het de eerste plek waar ze buiten klimmen en voor geoefende klimmers biedt het bos onder Parijs een oneindige hoeveelheid klassieke en nieuwe boulder problemen.
We konden maar één iemand bedenken die het onderwerp Bleau de invulling kon geven die we zochten: Bart van Raaij. Bart nam in 2015 de website bleau.info (een enorme database met 30.000 geregistreerde boulders waar klimmers hun beklimmingen en to do’s kunnen bijhouden) over en bracht in 2002 de eerste editie van zijn populaire 5+6 en 7+8 topo’s uit. Bart loopt 30 jaar rond in Bleau en klom er duizenden boulders waarvan 1300 vanaf 7a en 15 vanaf 8a. Hij kent elk bospaadje, ieder café en alle Bleausards bij naam. Plus die van hun vrouw, kinderen en hond.
Onze eerste vraag aan Bart was of hij een lijst met de mooiste 6a’s van Bleau wilde maken. Hij ging daarin, zoals verwacht, grondig te werk. Hieronder vind je een lijst prachtige 6a’s die meteen laten zien hoe enorm divers en weergaloos mooi Fontainebleau is.
De eerste namen die in me op komen zijn La Marie Rose (6a in Bas Cuvier) en L’Angle Allain (6a in Cuvier-Rempart). Toch twijfel ik meteen of ik deze boulders in mijn lijst zou opnemen. Het zijn de oudste 6a’s van het bos, en alleen daarom al een ‘must’ om te klimmen, maar het zijn ook de boulders met de meeste herhalingen. De kans dat jij ‘em al geklommen hebt, is dus groot. Bovendien vind ik La Marie-Rose eerder 6b en is L’Angle Allain volgens anderen 5+ (zo is ie in 1935 ook geopend). Omdat schoonheid persoonlijk en niet te beargumenteren is, besluit ik het zo wetenschappelijk mogelijk aan te pakken…
Het selectie proces
Zoekwerk op bleau.info levert me een lijstje van acht boulders op. Ik zocht op een waardering van 6a-6a+ met minimaal 4,4 sterren en minimaal 5 herhalingen. De andere bron die ik gebruik is de 5+6 7+8 Fontainebleau app. Daarin zoek ik op alle boulders met een waardering van 6a-6a+ en een zwarte ster. De criteria voor een zwarte ster in de app zijn: aantrekkelijk blok en de lijn, bijzondere beweging(en), mooi gevormde grepen (geen gehakte grepen) en niet (té) gevaarlijk om uit te vallen. Dit levert een lijst van twintig boulders op.
Drie boulders komen in beide lijstjes voor, in totaal heb ik dus een lijst van 25 boulders om mijn top tien uit samen te stellen. Opvallend in die lijst is het aantal kanten en hoge boulders. Dat zijn voor veel boulderaars dus blijkbaar de aansprekende lijnen. Ik besluit per gebied niet meer dan één boulder te vermelden en zo veel mogelijk verschillende stijlen in mijn lijst op te nemen. Daarnaast speelt mijn voorkeur uiteraard ook een rol. Die tien prachtboulders die uiteindelijk overblijven heb ik op volgorde van het aantal sterren die herhalers op bleau.info geven, gesorteerd. De drie overlappende boulders uit mijn twee bronnen vormen daarbij (toevallig?) de top-3!
1. la Piscine 6a Gros Sablons wall, arête, high
De nummer één uit deze lijst is niet eens een heel bekende boulder. Wellicht omdat het behoorlijk ver lopen is naar Gros Sablons en omdat deze klassieker uit 1972 n°4 is van een bijzonder zwart circuit; weinig circuits zijn gemiddeld zo hoog. La Piscine is dan ook de hoogste boulder in deze lijst. Hoge kanten krijgen vaak veel sterren, het zijn immers in het oog springende lijnen en de voldoening na het uitklimmen van een spannende boulder is groot. Met voldoende pads is deze boulder die meer klimt als een muur dan als een kant, veilig te klimmen. Pas bij het uitklimmen snap je de naam van deze boulder. Mocht je de top toch niet halen, dan heeft het blok ernaast ook een mooie natuurlijke verrassing voor je.
TIP! Het is verstandig om deze boulder eerst te topropen of anderzijds uit te werken voor je hem gaat boulderen.
Topo: 5+6 (deel 2) bladzijde 125
La Piscine op Bleau.info
2. le Meilleur des Mondes 6a Bois Rond wall
Aan de hand van de naam zou je zeggen dat le Meilleur des Mondes op n°1 moet staan. De hoogte van ‘de Beste van de Werelden’ is aangenaam, de afsprong is vlak, alle grepen liggen prettig in de hand en een groot gedeelte van de schoonheid zit ‘em in de truc die nodig is om deze boulder op een 6a-manier te klimmen. Zonder ‘fancy footwork’ voelt n°22 rood onmogelijk aan. Het ligt aan je boulder-ervaring of je de truc zelf kunt ontdekken, maar eenmaal onder de knie is het een genot om de bewegingen te maken. De laatste pas is voor kleinere klimmers moeilijker, maar niet onmogelijk. Aan jou of je zelf gaat puzzelen of dat je eerst de video’s op bleau.info bekijkt.
Topo: 5+6 (deel 2) bladzijde 159
Le Meilleur des Mondes op Bleau.info
3. Aube 6a+ Apremont Bizons arête, slab
Dit is de enige ‘echte’ plaatboulder in de lijst. Het is een typische Bleau-boulder met nauwelijks zichtbare treetjes op een vlak stuk rots. De ligging is prachtig, vooral omdat het een strakke kant is aan de entree van een corridor tussen twee blokken die samen een mooi beeld vormen. Duidelijk is te zien dat het vroeger één geheel was en dat het enorme blok dus doormidden gespleten is. Als je niet gewend bent om op wrijving te staan kan deze kant erg moeilijk aanvoelen. In dit zeer rustige deel van het bos kun je alle kanten op; op de linkerzijde van de kant en op de kant ertegenover zijn makkelijkere en moeilijkere versies van dezelfde kwaliteit en in dezelfde klimstijl mogelijk.
Topo: 5+6 (deel 1) bladzijde 155
Aube op Bleau.info
4. Bivouac Surprise 6a Mont Simonet roof
Dit is de enige echt overhangende boulder in de lijst. En flink ook, want deze lage boulder loopt door een vijf meter lange tunnel met een loodrecht dak. Zo’n lang dak zou je op deze plek helemaal niet verwachten. Het is dan ook een echte surprise als je de smalle, lage ingang van dit bivak inloopt. Ideaal voor warme dagen want direct zonlicht komt hier nooit. Én ideaal als schuilplek bij een onverwachte regenbui. Omdat Bivouac Surprise in geen enkele gedrukte gids staat, is het één van de minst geklommen en minst bekende hoog gewaardeerde boulders van Fontainebleau. Gelukkig vind je op bleau.info een prima schets van het gebied waardoor je dit uitzonderlijke dak toch makkelijk kunt vinden.
Staat nog niet in een topo
Bivouac Surprise op Bleau.info
5. l’Étrave 6a Buthiers (piscine) arête
Een ‘étrave’ is een ‘steven’; het uiterste voor- of achtereinde van een scheepsromp. De vaak scherpere voorzijde, ‘de boeg’ is een ‘proue’. Dat is een naam die ook veel voorkomt in Fontainebleau maar die gek genoeg niet is gekozen voor deze boulder. Om het nog verwarrender te maken; deze ‘étrave’ klimt meer als een kant. Een ‘arête’ dus…. l’Étrave is misschien wel de scherpste kant van Bleau. Links ervan staat een prachtige beuk, rechts ervan ‘zweeft’ een rotsblok. De ligging is prachtig, vooral in de herfst als er een goudgeel bladerdek onder ligt. Het mooie van de n°25 zwart is dat je aan alle twee de kanten van de steven klimt. De klimstijl verandert continu; van muur naar kant naar overhang en je komt veel verschillende greepvormen tegen.
Topo: 5+6 (deel 2) bladzijde 25
L'Etrave op Bleau.info
6. la Superbe 6a+ Franchard Cuisinière dyno
Ook deze naam spreekt voor zich. La Superbe is de kortste boulder uit deze top 10. De snelste methode bestaat uit een instap, slechts twee passen en een mantle! Het blok met de boulder is strak van vorm met een glad oppervlak als beton en precies genoeg randjes om op het blok te kunnen komen. Eigenlijk klimt deze boulder als een binnenboulder op een strakke, houten plaat met erop geschroefde randjes. Er zijn geen intermediairs als treetjes of greepjes in een onregelmatige rotsstructuur waardoor iedereen zijn eigen methode kan uitvogelen. De laatste pas is een echte dyno en dat is zeldzaam in deze graad! Vaak is het zo dat we een natuurlijk rotsblok, dat er artificieel uitziet, juist als mooi ervaren.
Topo: 5+6 (deel 1) bladzijde 251
La Superbe op Bleau.info
7. le Grand-Duc 6a+ Roche aux Oiseaux wall, high
‘De groothertog’ is één van de opvallendste lijnen in het ‘gebied van de vogels’ waarin heel veel boulders de naam van een vogel hebben. Ik wist het ook niet, maar het is niet gek dus dat zelfs de groothertog een naam is voor een vogel; de oehoe, de grootste uil ter wereld. Net als die grote uil is deze boulder intimiderend. De licht overhangende lijn loopt over het hoogste en mooiste deel van het centrale blok in het gebied. Van onder tot boven lopen er horizontale lijnen maar je klimt vooral op zijgrepen. Na de eerste pas heb je de moeilijkste gehad, al zullen velen meer moeite hebben met het einde. Maar dat zit vooral in je hoofd. Haal moed uit de tip dat er bovenop het blok een bevrijdende, grote greep verstopt zit.
Topo: 5+6 (deel 2) bladzijde 97
Le Grand-Duc op Bleau.info
8. Sexe et Dentelles 6a+ Rocher des Demoiselles arête
Dit gebied, ‘de rots van de ongetrouwde vrouwen’, was ooit, hoe zeg ik het netjes, ‘een plek voor sociale activiteiten die door twee mensen worden uitgevoerd om te beoordelen in hoeverre ze geschikt zijn als partner voor een intieme relatie’. De naam van de boulder staat voor ‘seks en kant’, waarbij ‘kant’ wel een heel toepasselijke Nederlandse vertaling oplevert voor ‘dentelles’, de sexy stof die wij kant noemen. Sexe et Dentelles is een prachtige, overhangende kant waarin je slecht staat en waar je snel uitdraait. Mocht deze jonge dame te makkelijk voor je zijn, dan kun je het jezelf ook wat moeilijker maken door haar te beklimmen met een zitstart aan haar mooi gevormde lip, net boven de grond.
Topo: 5+6 (deel 1) bladzijde 335
Sexe et Dentelles op Bleau.info
9. la Balafre 6a Apremont (est) wall, high
Dit is n°24 van het klassieke ‘circuit saumon’ dat dwars door de drie hoofdgebieden van Apremont loopt. De meeste boulders van dit 74 nummers tellende circuit zijn vierde- of vijfdegraads en dit is één van de vijf zesdegraads uitzonderingen. ‘Zalm’ is een uitzonderlijke kleur voor een circuit in Bleau maar de kleur is niet slecht gekozen: het is qua moeilijkheidsgraad een lichtrood circuit. La Balafre is het topstuk van dit circuit en één van de topboulders van heel Apremont. Een ‘balafre’ is in het Nederlands een ‘litteken’. Die naam is goed gekozen omdat deze nagenoeg vlakke, net niet loodrechte wand in het midden een diepe diagonale snee vertoont. De moeilijkheid zit hem in het bereiken van die snee en het weer weg klimmen bij de snee, en dan zit je intussen al een behoorlijk stukje boven de grond. Pads en een goede spotter meenemen dus!
Topo: 5+6 (deel 1) bladzijde 119
La Balafre op Bleau.info
10. Dallain 6a in Gorge aux Chats slightly overhanging
Dit is de meest herhaalde boulder in deze lijst. Rood 17 in dit populaire gebied is van origine een licht overhangende muur met een mooie crux op kleine zijgreepjes en een leuke technische truc voor de linker voet om bij de toprand te komen. Maar tijden veranderen en met de komst van boulderhallen zijn boulderaars veel dynamischer gaan klimmen. De variant waarbij je van de grote ondergreep direct naar de top springt, is nu populair. De waardering daarvan is 6c, maar veel ‘moderne’ klimmers vinden de sprong met de naam Et qu’ça Saute! makkelijker dan het origineel. Een waardering van 6a+ voor beide varianten is wellicht meer op zijn plaats.
Topo: 5+6 (deel 2) bladzijde 185
Dallain op Bleau.info
Tijdens het testen en fotograferen van de top 10 is er op de laatste dag voor publicatie één boulder afgevallen. De originele no2, La Face Ouest du Dru 6a+ bleek veel te moeilijk. Deze klassieker in Isatis is hoog en in de moeilijkste pas bovenin mist nu een cruciaal zijgreepje. De boulder is nog steeds mooi, maar van een 6a is geen sprake meer.
De 5+6 & 7+8 Straight Ups in Fontainebleau topo’s van Bart koop je online (bijvoorbeeld in de Monkshop) en in de meeste boulderhallen van Nederland.